İstihdamdaki kadınların oranı erkeklerin yarısından az
Kadınların iş dünyasının her alanına katılımını desteklemek, kadın haklarına duyarlılıkta önemli bir kriter. Araştırmalar, kadın çalışanların şirketlerin potansiyelini güçlendirdiğini ortaya koyuyor. Bu nedenle kadının gücüne önem veren şirketler kadın çalışanlarını artırıyor
04 Aralık 2023 - 15:02
Kadın Hakları Günü olan 5 Aralık tarihinin temeli, Olympe de Gouges'un 1791'deki Kadın ve Kadın Yurttaş Hakları Bildirgesi'ne dayansa da Türkiye’de Mustafa Kemal Atatürk’ün 5 Aralık 1934’te “Kadınlara seçme ve seçilme hakkı” tanımasıyla Türk kadınları için daha anlamlı bir gün haline geldi. Kadınların iş gücüne katılımının yolunu açan, toplumsal cinsiyet eşitliğini tartışmamızın önündeki engelleri kaldıran önemli günde iş yaşamındaki kadın oranlarına ışık tutacağız. Kadınların iş hayatının her alanına katılımını desteklemek, kadın haklarında önemli bir kriter. Kadınların iş dünyasındaki varlığı şirketlerin itibarı ve toplumsal cinsiyet eşitliği odaklı yaklaşımlarında etkili. Araştırmalar, kadın çalışanların şirketlerin potansiyelini her alanda güçlendirdiğini gösteriyor. İşte bu nedenle kadının gücüne önem veren şirketler her yıl kadın çalışan oranlarını artırıyor. Peki istatistikler ne diyor?
TÜİK’in İstatistiklerle Kadın 2021 raporuna göre, yönetici pozisyonunda çalışan kadınların oranı yüzde 19,3. 2012’de bu oran yüzde 14,4’tü. 10 yılda yönetici pozisyonundaki kadın oranı yüzde 4,9 arttı. 2022 raporunda ise bu oranın yüzde 20,7 olarak kayıtlara geçtiği görülüyor.
TÜİK’in 2022 hane halkı iş gücü araştırmasına göre; 2021’de, 15 ve üstü yaşlarda istihdam edilenlerin oranı yüzde yüzde 45,2 oldu. Önceki yıl yüzde 42,8 idi. Bu oran kadınlarda yüzde 26,3, erkeklerde yüzde 59,8 olarak gerçekleşti. En yüksek istihdam oranı %52,0 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde, en düşük istihdam ise %29,9 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde.
En yüksek kadın istihdam oranı, %36,8 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde. Bu bölgeyi %35,6 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), %33,8 ile TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) izledi. En düşük istihdam %14,5 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti, %15,9 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), %19,6 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi. En yüksek erkek istihdam oranı, %70,0 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi %67,2 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), %67,1 ile TR52 (Konya, Karaman) izledi. En düşük erkek istihdamı ise %46,7 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi %54,2 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi.
Yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 65,6
Kadınlar, eğitim seviyesi yükseldikçe iş gücüne daha fazla katılıyor. Yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılım oranı 2021’de %67,6 oldu. Bu oran 2020’de %65,6 idi. Hane halkı işgücü araştırması 2022 raporuna göre 2021’de 15 ve yukarı yaştaki işgücüne katılma oranı %51,4. Bu oran kadınlarda %32,8, erkeklerde ise %70,3. İşgücüne katılım eğitime göre incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılımı %12,8, lise altı kadınların katılımı %25,3, lise mezunu kadınların katılımı %32,5, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların katılımı %38,5, yükseköğretim mezunu kadınların katılımı %67,6 oldu.
Dünyada da Türkiye’de de birçok şirket kadın istihdamında eşitlikçi rol üstleniyor. O şirketlerden biri Ajinomoto. Ajinomoto İstanbul, eşitlikçi projeler kapsamında kadın istihdamını artırıyor. Ajinomoto İstanbul’da kadın çalışanların, toplam çalışanlara oranı yüzde 41,5. Tam eşitliğe bir basamak kaldı. Kadın yöneticilerin oranı yüzde 31,3, kadın yönetim kurulu üyelerinin oranı yüzde 43. Ajinomoto İstanbul CEO’su Pürnur Üner Öbek, “Kadın haklarına duyarlı, kadın emeğini önceliyoruz. Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının iş yaşamında görünürlüğüne yönelik politikamızla kadın çalışanlarımızı artırıyoruz. Üretim, bakım, lojistik ve depo, ar-ge, kalite, işçi sağlığı ve iş güvenliğinde 48 profesyonel pozisyonumuz var. Bu pozisyonların yüzde 43’ünde kadınları istihdam ediyoruz. Kadınların yer aldığı pozisyonlar arasında üretim tepe yöneticisi, vardiya mühendisi, kalite uzmanı bulunuyor” dedi.
İş hayatında rakamlarla kadın
TÜİK’in İstatistiklerle Kadın 2021 raporuna göre, yönetici pozisyonunda çalışan kadınların oranı yüzde 19,3. 2012’de bu oran yüzde 14,4’tü. 10 yılda yönetici pozisyonundaki kadın oranı yüzde 4,9 arttı. 2022 raporunda ise bu oranın yüzde 20,7 olarak kayıtlara geçtiği görülüyor.
TÜİK’in 2022 hane halkı iş gücü araştırmasına göre; 2021’de, 15 ve üstü yaşlarda istihdam edilenlerin oranı yüzde yüzde 45,2 oldu. Önceki yıl yüzde 42,8 idi. Bu oran kadınlarda yüzde 26,3, erkeklerde yüzde 59,8 olarak gerçekleşti. En yüksek istihdam oranı %52,0 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde, en düşük istihdam ise %29,9 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde.
En yüksek kadın istihdam oranı, %36,8 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde. Bu bölgeyi %35,6 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), %33,8 ile TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) izledi. En düşük istihdam %14,5 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti, %15,9 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), %19,6 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi. En yüksek erkek istihdam oranı, %70,0 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi %67,2 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), %67,1 ile TR52 (Konya, Karaman) izledi. En düşük erkek istihdamı ise %46,7 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti. Bu bölgeyi %54,2 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi.
Yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 65,6
Kadınlar, eğitim seviyesi yükseldikçe iş gücüne daha fazla katılıyor. Yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılım oranı 2021’de %67,6 oldu. Bu oran 2020’de %65,6 idi. Hane halkı işgücü araştırması 2022 raporuna göre 2021’de 15 ve yukarı yaştaki işgücüne katılma oranı %51,4. Bu oran kadınlarda %32,8, erkeklerde ise %70,3. İşgücüne katılım eğitime göre incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılımı %12,8, lise altı kadınların katılımı %25,3, lise mezunu kadınların katılımı %32,5, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların katılımı %38,5, yükseköğretim mezunu kadınların katılımı %67,6 oldu.
Dünyada da Türkiye’de de birçok şirket kadın istihdamında eşitlikçi rol üstleniyor. O şirketlerden biri Ajinomoto. Ajinomoto İstanbul, eşitlikçi projeler kapsamında kadın istihdamını artırıyor. Ajinomoto İstanbul’da kadın çalışanların, toplam çalışanlara oranı yüzde 41,5. Tam eşitliğe bir basamak kaldı. Kadın yöneticilerin oranı yüzde 31,3, kadın yönetim kurulu üyelerinin oranı yüzde 43. Ajinomoto İstanbul CEO’su Pürnur Üner Öbek, “Kadın haklarına duyarlı, kadın emeğini önceliyoruz. Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının iş yaşamında görünürlüğüne yönelik politikamızla kadın çalışanlarımızı artırıyoruz. Üretim, bakım, lojistik ve depo, ar-ge, kalite, işçi sağlığı ve iş güvenliğinde 48 profesyonel pozisyonumuz var. Bu pozisyonların yüzde 43’ünde kadınları istihdam ediyoruz. Kadınların yer aldığı pozisyonlar arasında üretim tepe yöneticisi, vardiya mühendisi, kalite uzmanı bulunuyor” dedi.
İş hayatında rakamlarla kadın
- Küresel iş gücüne katılım oranı kadınlar için yüzde 63, erkekler için yüzde 94.
- Dünya çapında yapay zekâ ve veri analizi profesyonellerinin sadece yüzde 26’sı kadın.
- Fortune 500 şirketlerinin yüzde 6,6’sında kadın CEO görev yapıyor.
- Dünyada kadın parlamenter oranı 2020 yılında 24,9 oranında gerçekleşti.
- Dünya çapında çocuklarıyla yalnız yaşayan ebeveynlerin yüzde 84'ü kadın.
- Dünyada film yapımcısı kadın oranı yüzde 21.
YORUMLAR