"İklim Değişikliği Etkisinde Kesintisiz Gıda Üretimi İçin Toprak Yönetimi" paneli

Online olarak düzenlenen panele onur konuğu olarak Ege
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak katıldı. EÜ Ziraat Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Nedim Koşum’un da katıldığı, moderatörlüğünü ise Bloomberg HT
Tarım Editörü İrfan Donat’ın yaptığı panelde konuşmacı olarak; Tarımsal
Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü (TAGEM) Dr. Nevzat Birişik, EÜ
Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr.
Yusuf Kurucu, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
öğretim üyesi Prof. Dr. Yaşar Uysal ile Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
Tarımsal Çevre ve Doğal Kaynakları Koruma Daire Başkanı Dr. Ali Kılıç
Özbek yer aldı.

Panelin açılışında konuşan Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “Oluşumu
binlerce yıl süren toprak, dünya üzerinde birçok ekosistem için denge unsurudur.
Ancak ne yazık ki, tarih boyunca insanoğlunun temel ihtiyaçlarını karşılayan,
sunduğu imkânlarla bizzat yaşamın sembolü olan topraklarımız; bugün tehdit
altında. Toprağa karşı ciddi bir tahribat var. Tüm dünyada ve ülkemizde bu
konuda çeşitli önlemler alınmaya çalışılıyor. Toprak, canlı bir organizma ve
yenilenmeye ihtiyacı var. Eskiden var olan nadasa bırakma alışkanlığı da daha
fazla kar elde etmek amacıyla yapılmamaya başlandı. Ama bu şekilde de toprak
kendisini toparlamadan tekrar kullanmaya başlıyoruz. Bu da toprağın tahrip
edilmesine yol açıyor. Diğer taraftan tüketim alışkanlıklarımız iklim
değişikliklerine ve ekosistemde değişikliklere yol açıyor. Yaşadığımız pandemi
de bunun bir göstergesi. Bu yıl ülkemizde yaşanan yağış düzensizliği de
tamamen tüketim alışkanlıklarından ortaya çıkan bir durum” diye konuştu.

Prof. Dr. Budak, “Yapılması gerekenlerin başında sürdürülebilir arazi ve
toprak yönetimi geliyor. Bu sorunla ilgili politikalar geliştirmemiz gerekiyor.
Bu anlamda Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi bünyesinde ve ayrıca Tarım ve
Orman Bakanlığımız nezdinde, araştırma enstitülerinde ve STK’lar kapsamında
önemli çalışmalarımız var. Yeterli akademik alt yapıya ve Ar-Ge birikimine
sahibiz. Ağaçlandırma ve erozyonla mücadele konusunda aldığımız önlemler
var. Bir gram çakıl taşımızı bile milli ve manevi çıkarlar doğrultusunda çok
önemsiyoruz” dedi.

EÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nedim Koşum ise, “Çağımızda en
önemli sorunlardan birisi iklim değişikliği. Toprak, bizim var oluş
sebeplerimizden bir tanesi. İklim değişikliği ile beraber toprak kayıplarımız da
giderek artıyor. Sularımız giderek azalıyor ve kirleniyor. Kuraklığa doğru
gidiyoruz. Bizler, bilim insanları olarak bunlara tedbirler almamız gerekiyor.
Dolayısıyla bu gün işleyeceğiz konunun önemi büyük. Toprak Bilimi ve Bitki
Besleme Bölümümüze böyle bir etkinliği düzenlediği için teşekkür ediyorum”
diye konuştu.

“Geri dönüşü olmayan bir serveti kaybedebiliriz”

TAGEM Genel Müdürü Nevzat Birişik, toprağın tarımsal üretimin ana
araçlarından biri olduğunu söyledi. Dr. Birişik, “Sadece tarım için değil tüm
canlılar için toprağın önemi büyük. İnsan eliyle yaptığımız faaliyetlerin toprak
üzerinde büyük bir baskısı var. Tedbir almamamız durumda geri dönüşü
olmayan bir serveti kaybedebiliriz. Toprak için bir diğer önemli tehdit unsuru ise
erozyon. Erozyon sebebiyle yıllık 500 milyon ton arazi kaybediyoruz. Yine
topraklarımızın yüzde 2’si hatalı gübreleme ve sulama neticesinde bozulmuştur.
Dünya nüfusu giderek artıyor. İnsanların artan barınma alanı ihtiyacı da tarım
alanlarının azalmasına vesile oluyor. Türkiye son 50 yılda erozyonla mücadele
ciddi çalışmalar yaptı. Orman alanlarını 18 milyon hektardan 22 milyon hektara
çıkardı. Orman yoğunluğunu da yüzde 30’dan yüzde 40’a kadar çıkardı” dedi.
Alınması gereken önlemlerden bahseden Dr. Birşik, “Bu konuyu öncelikle
her zaman gündemde tutmalıyız. Türkiye’nin toprak veritabanını oluşturmalıyız.
Toprak kullanım planlamaları yapılmalı. Toprak kalite sınıflandırmalarını
verimli şekilde yapmalıyız. Her türlü hassas tarım teknolojisini, toprağı
yormayacak şekilde kullanmalıyız. Mikrobiyal gübrelerin kullanılmasını
yaygınlaştırmalıyız. Toprağı en az şekilde işlemeli, ürün bazlı işleme sistemine
geçmeliyiz” dedi.

Panel, EÜ Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü
öğretim üyesi Prof. Dr. Yusuf Kurucu, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve
İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaşar Uysal ile Tarım Reformu
Genel Müdürlüğü Tarımsal Çevre ve Doğal Kaynakları Koruma Daire Başkanı
Dr. Ali Kılıç Özbek’in gerçekleştirdiği konuşmaların ardından sona erdi.